Kerstspecial 2: Bedien je kerstverlichting met je VPS

De feestdagen komen eraan en dat betekent: tijd voor kerstverlichting! Maar waarom zou je genoegen nemen met gewone lampjes als je ze ook slim kunt maken? Met een VPS (Virtual Private Server) creëer je een geavanceerd systeem dat je kerstverlichting automatisch bestuurt.

Steeds meer huishoudens maken gebruik van slimme apparaten. Van thermostaten tot deurbellen en van rookmelders tot... kerstverlichting! Met een VPS (Virtual Private Server) transformeer je je kerstverlichting in een slim systeem dat je vanaf elke plek ter wereld kunt bedienen. Laat je verlichting automatisch aangaan als het donker wordt, creëer sfeervolle lichtshows of laat de verlichting hysterisch meeknipperen op de meest cheesy kerstmuziek.

Wat is een VPS?

Een VPS is een virtuele server die draait op krachtige hardware in een professioneel datacenter. Je huurt als het ware een stukje van een grote server, maar het voelt en werkt als je eigen dedicated server. Je hebt volledige controle over je VPS en kunt er bijvoorbeeld een webserver op draaien, maar ook je smart home mee aansturen en - als onderdeel daarvan - je kerstverlichting.

Waarom een VPS kiezen voor je smart home?

Een VPS biedt verschillende voordelen ten opzichte van een thuisserver voor het aansturen van je smart home.

• Altijd bereikbaar: een VPS staat in een professioneel datacenter met redundante stroomvoorziening en internetverbindingen. Je smart home blijft dus werken, ook als thuis de stroom uitvalt.
• Veilig: datacenters zijn uitgerust met sterke beveiliging, zowel fysiek als digitaal.
• Krachtig: VPS'en draaien op professionele hardware die veel sneller is dan een gemiddelde thuisserver.
• Energiezuinig: je betaalt alleen voor het servergedeelte dat je gebruikt, in plaats van een complete computer thuis te laten draaien.
• Schaalbaar: meer vermogen nodig? Je VPS is met een paar klikken uit te breiden.

Slimme kerstverlichting: een overzicht

Misschien heb je al slimme verlichting thuis. Dan weet je al een beetje hoe het een en ander werkt. Het licht op een bepaalde tijd aan laten gaan, de lampen aansturen via je favoriete apparaat, een lichtplan ontwerpen om de juiste sfeer te creëren, juist kerstverlichting leent zich daar uitstekend voor.

Wat is slimme kerstverlichting?

Slimme kerstverlichting bestaat uit ledlampen die je via het internet kunt bedienen. Dit kan via speciale controllers of via slimme stekkers die je tussen je bestaande verlichting en het stopcontact plaatst. Door deze te koppelen aan je VPS, creëer je een centrale 'hub' die alles aanstuurt.

Voordelen van slimme kerstverlichting

Door je verlichting te digitaliseren, krijg je niet alleen meer controle, maar ook meer mogelijkheden om de perfecte kerstsfeer te creëren.

• Bedienen via smartphone of computer: je hoeft nooit meer het huis uit om je kerstverlichting aan of uit te zetten. Of je nu op de bank ligt of nog op de kerstborrel op kantoor rondloopt, met één tik op je scherm regel je alles.
• Automatisch in- en uitschakelen: stel eenmalig een schema in en je verlichting gaat precies aan en uit wanneer jij dat wilt. Zo voorkom je dat je verlichting per ongeluk de hele nacht blijft branden of dat je 's avonds in het donker naar buiten moet om alles aan te zetten.
• Energiebesparing door slim schakelen: laat je verlichting alleen branden wanneer het echt nodig is en bespaar op je energierekening. Moderne ledverlichting in combinatie met slimme schakelingen kan tot wel 90% energie besparen ten opzichte van traditionele verlichting.
• Verschillende lichteffecten en programma's: creëer de perfecte sfeer voor elk moment met vooraf ingestelde programma's en effecten. Van subtiel licht tot een complete lichtshow, je past het aan elke gelegenheid aan.
• Integratie met andere smart home-apparaten: laat je verlichting samenwerken met andere slimme apparaten in huis voor nog meer mogelijkheden. Denk aan verlichting die automatisch aangaat als je slimme deurbel beweging detecteert, of die synchroniseert met je smart tv tijdens het kijken van Home Alone.

Populaire merken en modellen

Als je op zoek gaat naar slimme kerstverlichting, kom je een breed scala aan merken en producten tegen. Een gevestigde naam is Philips Hue. Het biedt een uitgebreid ecosysteem met heel veel mogelijkheden en uitbreidingen. Twinkly is zelfs compleet gespecialiseerd in kerstverlichting. WLED is een open-source oplossing voor ledstrips.
Je kunt ook bestaande verlichting slim maken. Shelly, TP-Link en Sonoff zijn toonaangevende merken op dit gebied. Deze stekkers plaats je eenvoudig tussen je huidige verlichting en het stopcontact, waarna je ze via wifi kunt verbinden met je VPS.

Slimme kerstverlichting opzetten en beheren via een VPS

Of je nu ervaring hebt met een VPS of niet, het creëren van een slim kerstlichtplan met een VPS is niet al te ingewikkeld.

Stap 1: kies je VPS en richt deze in

Voor het bedienen van je kerstlampjes is het aan te raden om te kiezen voor een VPS met minimaal 1GB RAM. De VPS-pakketten van TransIP zijn hiervoor prima geschikt.
De meeste VPS-providers leveren je server met een schoon besturingssysteem. Linux Ubuntu is een populaire keuze. Log na installatie in via SSH en voer direct deze commando's uit voor updates:

sudo apt update

sudo apt upgrade

Bij TransIP krijg je automatisch een IP-adres toegewezen aan je VPS. Voor extra bereikbaarheid kun je een domeinnaam koppelen aan je VPS via het TransIP-controlepanel.  

Stap 2: installeer de home automation-software

De volgende stap is het installeren van de software die je kerstverlichting gaat aansturen. Home Assistant is hiervoor de meest veelzijdige keuze. Dit opensource-platform heeft een grote community en ondersteunt vrijwel alle smart home-apparaten. Home Assistant heeft een uitgebreid (Engelstalig) stappenplan om je te helpen bij de installatie.

Stap 3: koppel de verlichting

Als je basis-installatie draait, is het tijd om je kerstverlichting te koppelen. Dit proces bestaat uit verschillende onderdelen.

Slimme stekkers toevoegen

Zorg dat je slimme stekker verbonden is met je wifi-netwerk.

Download vervolgens de app van je stekker (bijvoorbeeld TP-Link Tapo of Shelly).

Volg de instructies in de app voor de eerste setup en noteer het IP-adres dat aan je stekker is toegewezen.

Voeg de stekker toe aan Home Assistant. Dat gaat als volgt.

Ga naar Configuratie > Integraties. Klik op '+ Integratie toevoegen'. Zoek op de naam van je stekker. Vul het IP-adres in. Geef de stekker een herkenbare naam, bijvoorbeeld 'Kerstboom voortuin'.

Zones en groepen aanmaken

Om je verlichting nauwkeurig te kunnen bedienen, maak je zones en groepen aan. Zones geven de locatie aan en zijn eventueel handig als je wilt dat verlichting aangaat als je thuiskomt. Groepen gebruik je om verschillende apparaten te bundelen die je samen wilt bedienen. Zo kan alle kerstverlichting in de woonkamer een groep vormen als je die met één druk op de knop in- of uit wilt schakelen.

Voor gedetailleerde instructies over het instellen van groepen en zones, kun je terecht op de officiële Home Assistant documentatie.

Basis-automatiseringen instellen

Met automatiseringen maak je je kerstverlichting echt slim. Home Assistant biedt uitgebreide mogelijkheden om je verlichting automatisch te laten reageren op verschillende gebeurtenissen. Je kunt deze automatiseringen eenvoudig instellen via de gebruikersinterface van Home Assistant.

De meest gebruikte automatiseringen voor kerstverlichting zijn gebaseerd op tijd:
Verlichting aan bij zonsondergang (of een bepaalde tijd ervoor);
Verlichting uit op een vast tijdstip;
Verschillende tijden voor weekdagen en weekend;
Speciale schema's voor feestdagen.

Je kunt ook automatiseringen maken die rekening houden met bepaalde voorwaarden:

Alleen aanzetten als er iemand thuis is;
Uitschakelen bij te harde wind, handig voor je kerstversiering in de tuin;
Aanpassen aan de weersomstandigheden.

Het is aan te raden om eerst simpele automatiseringen te maken en die goed te testen voordat je complexere scenario's toevoegt. Begin bijvoorbeeld met een eenvoudige aan/uit-timing en breid dit later uit met extra voorwaarden en acties.

Stap 4: beveiliging instellen

De beveiliging van je smart home-systeem is cruciaal. Nu je kerstverlichting via internet bereikbaar is, wil je voorkomen dat onbevoegden toegang krijgen tot je systeem. Hier zijn de belangrijkste aspecten waar je aan moet denken.

• Gebruik sterke wachtwoorden. Wat is een sterk wachtwoord?  Niet “Kerst2024”. Gebruik eventueel een wachtwoordmanager.
• Activeer tweefactor-authenticatie. In Home Assistant doe je dat via je gebruikersprofiel. Kies Multi-factor Authentication.
• Stel automatische back-ups in Home Assistant in en test regelmatig of ze werken.
• Zet automatische updates aan, zodat je altijd de meest actuele beveiligingsupdates hebt. Doe dit voor Home Assistant, je smart home-apparaten en je VPS-besturingssysteem.
• Wil je dat je kinderen ook de verlichting kunnen bedienen maar niet dat ze de volledige controle hebben? Maak verschillende gebruikersaccounts aan met beperkte rechten en verwijder eventueel accounts die je niet meer gebruikt.

Leuke toepassingen en automatiseringen

Je kiest niet voor slimme kerstverlichting om al je lampjes altijd op dezelfde tijd aan te zetten. Met toepassingen als Smart Home kun je de gekste automatiseringen instellen.
 

• Geautomatiseerde lichtshows. Synchroon knipperend met All I Want For Christmas Is You of een spectaculair lichtplan voor Eerste en Tweede Kerstdag en Nieuwjaar. En vergeet de kleurovergangen niet voor extra sfeer.
• Effecten op basis van het weer. Een simulatie van sneeuw terwijl het buiten veel te warm is voor de tijd van het jaar. Of warm wit licht op koude dagen.
• Slimme triggers. Licht dat automatisch aangaat zodra de zon onder gaat of licht dat reageert op beweging of aangaat wanneer je thuiskomt.

Klaar om te bouwen? Je VPS bestellen doe je hier. Beheer hem daarna heel makkelijk via je controlepaneel. Veel plezier!